Kedilerdeki Bilişsel Bozukluklar Ve Önleme Yolları

Kedi yaşlılığının bulguları çoğunlukla bilinmez ve kafa karıştırıcı olmaktadır. Asap hücreleri rakamında eksilme, frontal lob hacminde eksilme, lipofuskin, ubiquitin ve beta amiloid gibi nörotoksik maddelerin çoğalışı vb. bir hayli neden ile beraber öğrenişsel işlev bozukluğu sarihe çıkmaktadır. 10 yaşın üzerindeki kedilerde %35 oranında, 15 yaşının üzerindeki kedilerde ise takribî %50 oranında öğrenişsel işlev bozukluğu semptomlarına tesadüfülmektedir. Bu sebeple yaşlı kedilerin baytar doktoruna götürülmesi çok önemlidir.

Bu semptomlar geçmişte yaşlılığın bir bulgusu olarak kabul edildiğinden pek dikkate alınmazdı ancak kedilerin öğrenişsel disfonksiyonu tıbbi müdahale gerektiren bir vaziyettir.

İçindekiler

İnsanlardaki alzheimer hastalığına eş bir vaziyettir ve öğrenişsel yetilerin zayıflaması ya da tamamen yok olmasıyla kendini muhakkak eder. Bu gidişattan etkilenen kediler tipik olan günlük yaptıkları aktiflikleri nasıl yaptıklarını unuturlar:

Ne yazık ki kedilerdeki öğrenişsel bozukluklar bütün olarak rehabilitasyon edilemez ancak kedinizin refahını çoğaldıracak uygulamalar yapılabilir. Muhtemel olduğunca egzersize, oyuna ve günlük rutinlere kedinizin yaşı ve sıhhati göz önüne alınarak devam edilmelidir. Kedinizin perhizine SAMe, balık yağı, arjinin ve antioksidanlar gibi öğrenişsel işlevlere fayda edecek dayanakların ilave edilmesi iyi olabilir. Yaşlı kedinizin etrafına ona uygun hale getirebilirsiniz. Kedinizin suya, mamasına ve tuvaletine ulaşmak için onu zorlayacak fiziksel manileri kaldırabilirsiniz. Kedinizin daha öncekinden zıplayarak eriştiği beğendiği bölgelere erişebilmesini sağlamak için basitlikler sağlayabilirsiniz. Özellikle kedinizin geceleri temel lüzumu olan kaynaklara erişebilmesini sağlayabilmek için gece lambaları yerleştirebilirsiniz.

Bu tekliflerin yanında bazı kedilerde ilaçlarla bu süreç gevşetilebiliyor olsa da bu ilaçlar kullanımları onaylı olan ilaçlar değildir. Köpeklerde öğrenişsel bozuklukların sağaltılmasında kullanılan selegilin hidroklorür faktör maddesini kapsayan Anipryl adlı ilacın kedi bunamasında da bazı kedilerde pozitif neticeler oluşturduğu görülmüştür.

Pozitif fayda gören %30’luk kısımdaki kedilerde mama kabının yerini bulma, iştahının yerine gelmesi, fazla ses çıkarmayı vazgeçmesi, tuvalet kabını anımsama gibi çok pozitif farklılıklar görülmüştür. En ehemmiyetlisi de sahiplerini tekerrürden tanımışlardır.

Bu iyileşme ne yazık ki ebediye kadar sürmeyecektir. En sonunda ilacın tesiri kaybolacak ve kedi yine yaşlılık bulguları gösterecektir. Buna rağmen kazanılan haftalar, aylar ve hatta seneler, kedi sahiplerine büyük bir gevşeme sunmakta ve acı verici sonla yüzleşme mevzusunda daha dirayetli olacaklardır.

Bir insan için 15 sene genç bir yaş olsa da bir kedi için özellikle beyinsel işlevlerini sıhhatli yakalamak ismine hem kedinin hem de sahibinin daha fazla mücadele sarf etmesi gereken bir yarıyıldır. Yapılan araştırmalarda zekâsal uyarılma, etrafsal zenginleştirme ve fiziksel etkinliğin kedilerin öğrenişsel yeteneklerini büyük miktarda iyileştirdiği görülmektedir.

Kedinizin beynini geliştirmek istiyorsanız kedinizi hem fiziksel olarak etkin yakalamalı hem de aklını muhtemel olduğunda meşgul etmelisiniz. Böylece kedinizdeki ihtiyarlama bulgularını eksiltebilir ve hatta ortadan kaldırabilirsiniz. İhtiyarlayan kedinizi fiziksel ve zekâsal olarak zinde yakalamak için yapabileceğiniz bazı şeyler bulunuyor:

Sizin için çok özel olan bu yaşlı kediciklerin, sizinle ne kadar müddet kalacağını öğrenemeyiz. İhtiyarladıkça ve kederli sona yanaştıkça dostlukları sizin için daha kıymetli ve duygusal bir ebada erişecektir. Kedilerinizin zekâsal sıhhatinin yanı gizeme fiziksel rahatlığını sağlamak, onların size en gereksinim dinledikleri senelerde, ömürlerinin olabildiğince uzun olmasına ve sizinle irtibat kurmasına takviyeci olacaktır.