Kedilerde Mantar Enfeksiyonu Hastalığı Ve Tedavisi | Önemli Ipuçları
Kedilerde mantar hastalığı ve tedavisi… Kedilerdeki mantarlar, spor üreten parazit organizmalardır. Beslenmek için kedilerin bedenlerine parazit gibi yapışabilirler. Lakin mantar türlerinin hepsi, enfeksiyona neden olmaz; sadece bazıları hastalık gibi sorunlara yol açar.
Toprak, çoğu mantarın birincil kaynağıdır ve kediler bu enfeksiyonları, yutarak, soluyarak veya deri yoluyla (örneğin bir yara veya kesik yoluyla) alabilirler. Buna ek olarak, mevcut bir mantar enfeksiyonuna sahip olan bir hayvanla temas eden kediler, yüksek risk altında olabilirler.
Kedinizin cildini etkileyebilecek çeşitli mantar enfeksiyonları vardır. Bazıları ciddi sorunlara neden olmadan kendiliğinden geçebilir. Bununla birlikte, kedinizin cildine zarar verebilecek ve sağlığını riske atabilecek bazı mantar türleri de mevcuttur.
Kedilerde mantar enfeksiyonları, genellikle çevrede bulunan mantarlar solunduğunda veya ciltlerindeki bir çatlaktan vücutlarına girdiğinde ortaya çıkar. Mantarlar genellikle, toprakta ve enfekte hayvanların dışkısında bulunur.
Bu enfeksiyonlar ırk, tür veya cins fark etmeksizin tüm yaştan ve tüm ırktan kedileri etkileyebilir. Özellikle de hasta olan veya bağışıklığı düşük olan kedileri daha da etkileyebilir.
Bazı mantar enfeksiyonları sağlıklı hayvanlarda hastalığa neden olabilse de, diğerleri enfeksiyon oluşturulabilmesi için bağışıklık sistemi zayıf hayvanları ararlar. Uzun süre antibiyotik kullanmış kediler, mantar enfeksiyonlarına karşı daha duyarlıdır. Yani bu hastalığa yakalanma oranları daha yüksektir.
İçindekiler
Mantarlar herhangi bir vücut yüzeyinde türeyip (örneğin, saçkıran bir mantardan kaynaklanır) vücut sistemleri yoluyla yayılırlar. Sistemik mikoz olarak da bilinen sistemik mantar hastalığı, bir mantar organizmasının bir hayvana girmesi ve ardından vücudun çeşitli organlarına yayılmasıyla karakterizedir.
Mantarlar (çoğul mantar) vücudun herhangi bir yerine gidebilir, ancak her mantar türünün akciğerler, gözler veya lenf düğümleri gibi özel olarak yayıldığı noktalar vardır. Evcil hayvanlarımızı en çok etkileyen mantar türleri toprakta bol miktarda bulunur ve belirli coğrafi bölgelerde yoğun olarak bulunma eğilimindelerdir.
Kedinizin sağlığı, ortamdaki birçok farklı mantar türünden etkilenebilse de, kediler bazı mantar türlerine daha açıktır. İşte kedilerde en sık görülen mantar enfeksiyonlarından bazıları:
Bu enfeksiyonlardan bazıları tüm vücudu enfekte edebileceği gibi yalnızca bir alana da odaklanabilir. Kedilerde en sık karşılaşılan deride türeyen mantar enfeksiyonudur. Ayrıca nasal aspergillosiz hastalığına yatkın bazı ırklar bulunmaktadır, bunlar; himalayan, iran kedileri gibi yüzü basık kedi ırklarıdır.
Kedinizin hangi mantar enfeksiyonunu kapmış olduğu, gösterdiği belirtiler doğrusunda belirlenecektir. Bu tür enfeksiyonlara sahip kedi yavrularında sıklıkla gördüğümüz bazı yaygın belirtiler şunlardır:
Bazı mantar enfeksiyonları çok nadir görüldüğü için her zaman kolayca teşhis edilemeyebilirler. Dolayısıyla veteriner hekiminizin, kedinizin tıbbi geçmişini ve enfeksiyon belirtilerinin ne zaman ortaya çıkmaya başladığını bilmesi faydalı olacaktır. Veteriner hekim büyük olasılıkla tam bir fiziki muayene yapacak ve laboratuvar testleri için kan alacaktır.
Tam kan sayımı veya tam kan tahlili, idrar tahlili ve kimyasal kan profili ve röntgen kedinizin semptomlarının nedenini ortaya çıkarmaya yardımcı olacaktır. Bazı durumlarda, veteriner tanıya yardımcı olması için bir doku örneği de alabilir. Ya da kedinizin endoskopiye alınması gerekebilir.
Genellikle bunun için kedinize anestezi uygulanır, doku örneği alımı ve endoskopi anestezi sırasında yapılır. Ardından kedinizden alınan doku örneği laboratuvarda analiz edilir. Tedaviye gelince, soruna neden olan mantarın türüne bağlı olarak, veterineriniz size ve ailenize enfeksiyon bulaşma riskini azaltmak için veya kediniz ihtiyaç duyduğu için yoğun bakıma alma gibi farklı önlemler alabilir.
Kedinizin hastanede kalmasını istemeyip, evde kalmasını tercih edecek olursanız, ev içerisinde kedinizi tutarken veya kum kabını temizleyip, değiştirirken mutlaka eldiven ve maske takmalısınız. Buna ek olarak enfeksiyonların nasıl önleneceğine ilişkin talimatları veterinerinizden alabilirsiniz.
Kedilerde mantar cilt enfeksiyonunu tedavi etmek için genellikle Topikal merhemler kullanılır. İlerlemiş durumlar için ağızdan antifungal ilaçlar da kullanılabilir. Herhangi bir ikincil enfeksiyon oluşma ihtimaline karşı, gerekirse IV sıvılar ve/veya ilaçlarla da tedavi desteklenebilir. İyileşme süreci başlamadan önce birkaç hafta tedavi gerekebilir.
Mantar hastalığının türü kedinizin prognozunu (iyileşme süreci) belirleyecektir. Bazıları ilaçla kolayca tedavi edilebilirken, bir kısmı uzun vadeli sağlık etkilerine sahip olabilir ve hatta ciddi nörolojik semptomlara neden olabilirler (özellikle de Kuzey Amerika Blastomikozu gibi ciddi enfeksiyonlar durumunda).
Veteriner hekimin kedinizin iyileşmesini değerlendirebilmesi ve tekrarlama olasılığından emin olabilmesi için tüm takip randevularına katılmanız zorunludur. Zira bazı durumlarda gerek görülürse doktorunuz ilaç değişikliği yapabilir. Dolayısıyla kedinizin davranışındaki veya görünümündeki herhangi bir değişiklik fark ederseniz, bunu hemen veterinerinize bildirmelisiniz.
Bu bağlamda kedinizin iyileşme süresinin uzayıp uzamayacağı, semptomların ne kadar şiddetli olduğuna ve vücutta bulunan mantar enfeksiyonunun türüne bağlıdır. Bazı mantar önleyici ilaç türleriyle, semptomlarda bir iyileşme görmeniz haftalar alabilir. Bu noktada kedinize ilacını tam olarak reçete edildiği şekilde vermeniz önemlidir.
Kedilerin derisinde mantar enfeksiyonunun oluşmasının nedeni, enfeksiyondan sorumlu mantar türüne bağlıdır. Doktorların bu cilt enfeksiyonlarının başlıca nedenleri olarak tanımladıkları bazı sorunlar şunlardır:
