Kedilerde Idrar Yolu Enfeksiyonu: Belirtileri Ve Tedavisi

İnsanlar gibi kediler de idrar yollarında meydana gelebilecek hastalıklara yatkındır. Kedilerde idrar yolu enfeksiyonu veya yangısı, insanlarda olduğu gibi sevimli kedi dostlarımızda da oldukça acı verici ve rahatsız edici bir deneyim olabilir. Her ne kadar idrar yolu enfeksiyonu terimi kullanılıyor olsa da idrar yolu hastalığının sebebi çoğunlukla enfeksiyöz bir etken değildir. Yazımızın ilerleyen kısımlarında bunu açıklayacağız.

Yazımızda, kedinizde idrar yolu enfeksiyonu ile ilgili dikkat etmeniz gereken şeyler ile birlikte bu enfeksiyonları önlemeye ve tedavi etmeye nasıl yardımcı olabileceğiniz hakkında yapabileceklerinizi inceleyeceğiz.

İçindekiler

İdrar yolu enfeksiyonu/yangısı, temiz ve steril idrar yolunun genellikle idiyopatik (nedeni bilinmeyen) olarak yangılanmasıyla ortaya çıkmaktadır. Erkek kediler için daha riskli olan idrar yolu enfeksiyonu, orta yaşlı ve diyabetli kedilerde de daha fazla görülmektedir. Hastalık her yaşta sıklıkla görülmesine karşın özellikle 2-6 yaş arasındaki kediler bu konuda daha risklidir. Kilolu  ve hareketsiz yaşam tarzına sahip kediler de aynı şekilde risk grubunda yer almaktadır.

Özellikle erkek kediler için idrar yolu enfeksiyonu ölümcül sonuçlar doğurabilir. Erkek kedilerin üretraları daha dar olduğundan, idrar yolu enfeksiyonundan mustarip olduklarında üretral tıkanıklıklara daha yatkın olmaktadır. Bu da kedinizin sağlığı için daha acı verici bir durumun ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bazı kediler çok ciddi bir sorun haline gelene kadar herhangi bir idrar yolu enfeksiyonu semptomu göstermeyebilir. Bir idrar yolu enfeksiyonunun en belirgin semptomlarından bazıları şu şekildedir:

Enfeksiyona ve yangıya şunlar sebep olabilir:

Yukarıda sayılan nedenler kedilerde idrar yolu enfeksiyonlarına/yangısına sebep olabilse de, genellikle olguların çoğu idiyopatiktir.

Kedinizi veteriner hekime götürdüğünüzde mesanenin dolu olup olmadığını kontrol etmek için tam bir tıbbi muayene yapılacaktır. İdrar yolunu incelemek ve değerlendirme yapabilmek için çoğunlukla bir röntgen veya ultrason incelemesi yapılacaktır. Bunun yanında mutlaka yapılması gereken tam idrar tahlili ile birlikte hemogram ve biyokimya parametreleri de değerlendirilebilir.

Yapılacak tam idrar tahlilinde idrar fiziksel, kimyasal ve mikroskobik muayeneden geçirilir. Fiziksel muayenede renk ve berraklığa bakılır. Kimyasal muayenede idrarda bulunan protein, glukoz, keton ve pH gibi parametreler incelenir. Mikroskobik muayenede ise epitel hücreleri, kristtaller, taşlar, silindirler, kastlar, lökositler ve eritrositler incelenir. Yapılacak idrar kültürü ile ise hangi spesifik bakteri türünün İYE’ye neden olduğu anlaşılmaya çalışılır. İdrar örneğinin alınması için karın duvarından mesaneye ince bir iğne sokularak gerçekleştirilen sistosentez yöntemi uygulanacaktır.

Teşhisin ardından kedilerde idrar yolu enfeksiyonunun tedavisi için veteriner hekim, özellikle bakteriyel bir etken söz konusu ise yapılacak antibiyogram testi ile duyarlı antibiyotiklerden birini reçete edebilir. Bununla birlikte içinde sıvı takviyesinin de olduğu bir diyet değişikliği önerebilir. Aynı zamanda sıvı tedavisi ve idrar asitleştiricileri (bazı durumlarda) gibi seçenekler de veteriner hekimler tarafından değerlendirilebilir.

Antibiyotik tedavisinin ardından enfeksiyonun geçip geçmediğinin kontrol edilmesi için veteriner hekiminiz yeniden idrar tahlili isteyecektir. Eğer enfeksiyonda düzelme gözlenmediyse veteriner hekiminiz idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilecek diğer durumları araştırarak farklı sebeplerin tedavi edilmesini tercih edebilir.

Her ne kadar kedilerde idrar yolu hastalığı ölümcül sonuçlar doğurabilse de dikkatli bir bakım, veteriner hekim muayenesi ve kediniz için uygun bir diyet programı ile kedinizin idrar yolu hastalığını yenme olasılığı oldukça yüksektir. Burada en kritik nokta, doğru bir teşhisin konulmasından sonra tedavinin yapılmasıdır. Yetersiz veriyle uygulanacak semptomatik tedaviler sonucunda hastalık ilerleyebilir, kompleks hale gelebilir ve tedavisi oldukça zorlaşabilir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi idrar yolu problemlerinin çoğunluğu idiyopatiktir. Bu sebeple özellikle antibiyotik kullanımda oldukça seçici olunmalıdır. İdrar kültürü ve antibiyogram, gereksiz antibiyotik kullanımının ve antibiyotik direnci oluşmasının önüne geçilmesinde çok önemli bir faktördür.

Kedi sahiplerinin evcil hayvanlarında idrar yolu enfeksiyonu ortaya çıkmasını önlemek için alabilecekleri bazı tedbirler ve evde yapabilecekleri bazı şeyler bulunuyor:

Enfeksiyonlara mantar, parazit, virüs, bakteri gibi bir kediden diğer kedilere bulaşabilecek zararlılar neden olabildiği için kedilerde idrar yolu enfeksiyonunun bulaşma ihtimali vardır. Bu nedenle evde birden fazla kedi besliyorsanız kedilerden birine tanı konduysa, onun yaşam alanını diğer kedilerden ayırmak bulaşma riskini en aza indirecektir.

Kediniz herhangi bir idrar yolu enfeksiyonu belirtisi gösteriyorsa ya da yanlış giden bir şeylerin olduğunu hissediyorsanız, mümkün olan en kısa sürede kedinizin veteriner hekiminiz tarafından muayene edilmesini sağlamalısınız. Bu problemler çok kısa sürede oluşabildiği gibi hiç belirti göstermeden yavaş yavaş ilerleyip de ortaya çıkabilir. Kedinizin semptom gösterdiği an, uzun bir sürecin sonucu olabileceğinden dolayı hemen veteriner hekiminize gitmelisiniz.

Kedilerde idrar yolları enfeksiyonu kesinlikle ciddiye alınması gereken ve belirtileri gözlendiğinde veteriner hekime götürülmesi gereken bir durumdur. Eğer zamanında ve gerekli müdahale yapılmazsa kedilerde böbrek yetmezliği gibi çok daha tehlikeli sorunlar ortaya çıkabilir.