Kedilerde Uyuz: Nedenleri, Belirtileri Ve Tedavisi

Köpeklerde de olduğu gibi kediler de uyuzdan muzdariptirler. Ancak uyuzlar, değişik asalaklara karşı daha az yaygındırlar. Şiddetli olarak görüldüğü zamanlarda, kedinizin tüysüz kalmasına ve teninin fazla derecede tahriş olmasına neden olurlar. Uyuz, özellikle cadde kedilerinde daha çok görülürken, konut kedilerinde sahiplerinin semptomları hemen fark etmesinden dolayı vaziyet ciddi olmadan rehabilitasyon edilebilir. Kedi sahipleri, bir kedinin alabileceği en kaşıntılı hastalık olarak belirlenen uyuzu, evcil hayvanlarını çok fazla etkilemeden evvel fark etmeye ve ellerinden geleni yapmaya özen göstermelidir.

İçindekiler

Akar olarak adlandırılan ve genellikle üryan gözle görülemeyecek kadar minik böceklerin neden olduğu hastalıklara uyuz denmektedir. Uyuza neden olan bir hayli etmen bulunmaktadır. Kedilerde genellikle Notoedres cati, Otodectes cynotis ve Sarcoptes scabie görülmektedir. Bu etmenler yanında Demodex cati ve Demodex gatoi kedilerde seyrek de olsa görülebilemektedir. Bu uyuzların bazısı kedinin ten altında tüneller açarak ilerlerken bazısı da ten yüzeyinde kalır. Bu etmenler fazla derecede kaşıntıya ve tüy dökülmesine yol açarlar. Genellikle bağışıklığı zayıflamış kedilerde artarlar ve bir mesele haline gelirler.

Öte yandan uyuzlar hem insanlar hem de hayvanlar için bulaşıcı akarlar olup, insan sıhhatini etkileyen cinste asalaklardır. Ayrıca yürüyen kepek olarak adlandırılan Cheyletiella, bir başka akar cinsidir. Tenin dış katmanında yaşayan bu akarlar, en çok tavşanlarda görülür. Ancak kediler için de bir sorundur.

Kedilerde uyuz bulguları pire istilasına benzetilir. Altta belirttiğimiz semptomlara maruz kalındıktan takribî 1 hafta sonra bu bulgular ortaya çıkabilir ve rehabilitasyon edilmediği sürece makûsa gidebilir. Peki kedilerde uyuz bulguları nelerdir?

Kulak akarları ve yürüyen kepek bulaşıcı oldukları için, kediden kediye çok rahat bir biçimde bulaşabilir. Özellikle bu cinsten bir uyuza sahip bir hayvanın yakınlarında bulunmuşlarsa, netlikle onların da enfekte olacağını bilmelisiniz. Ayrıca bağışıklık sistemi cılız kedilerde, demodex cinsindeki uyuzlar fazla derecede büyüyebilir.

Kedinizden alınan ten kazıntısının mikroskop altında araştırılması neticesinde uyuz tanısı yapılabilir. Demodex ve Scabies cinsindeki uyuzlar ten altına kazındıkları için derin ten kazıntısı yapılması gerekir. Bu nedenle kedinizin teni bir ölçü kanatılarak misal alınır. Kulak uyuzu için de kulaktan bir sürüntü çubuğu takviyesiyle misal alınarak mikroskop altında tahlil yapılabilir.

Kedinizin sahip olduğu akar cinsine bağlı olarak, rehabilitasyonun da değişeceğini bilmelisiniz. İlaçlı şampuanlar, topikal ilaçlar, kapsül ilaçlar ve enjekte edilebilir ilaçlar verilebilir. Ancak kedinizde hangi akarların bulunduğuna, istilanın ne derece şiddetli olduğuna ve ikinci semptomların olup olmadığına bağlı olarak rehabilitasyonun değişeceği bir hakikattir. Bazı zamanlarda kaşıntıyı rahatlatmak ismine yatıştırıcı şampuanlar ve spreyler kullanılabilir.

Çoğu konut kedisinin, bağışıklık sistemi zayıfladığı için akarların istilasına uğradığını söylemeliyiz. Bağışıklık sistemi güçlü olan kediler ise akar istilasından fazlasından dayanabilir. Ancak pirelerde de olduğu gibi kedinizin uyuz olmasını önlemek için her zaman pakliğin koşul olduğunu öğrenmelisiniz. Bunu önlemek için de bazı temel şeyleri yapmanız gerektiği ilave edelim. Kedinizin yatağını sıcak su ile deterjanla yıkamanız gerektiği gibi konutu da kumpaslı olarak süpürün. Kedinizin etrafını ve konut civarını pak yakalamak, oldukça yararlı olacaktır.

Eğer kendi kediniz dışında başka bir yerde denk geldiğiniz kedilere değmeniz gerekirse evvelinde ve sonrasında ellerinizin pak olmasına dikkat edin. Kedilerin korunmasız olduğu makûs bir asalak cinsi olsa da sıhhatli ve pak bir konutta yaşayan üstelik nitelikli bir perhizle beslenen konut kedilerine uyuzların bulaşma tehlikeleri daha azdır.

Veteriner doktorunuzun yapacağı tehlike incelemeyi neticesinde uygulayacağı dış asalak ilaç uygulamaları da uyuz etmenlerine karşı oldukça önemlidir.

Kedilerden uyuz faktörleri insanlara bulaşması olasıdır. Kedilerde görülen bulguların benzersi insanlarda her zaman görülmese de tende kızarıklık ve kaşıntı gibi semptomlar görülebilmektedir. Bunun yanında insanlarda uyuz yapan, insanlara özel uyuz etmenlerinin de bulunduğunu belirtelim.