Evcil Hayvanlar Ve Covid-19 – Bilmeniz Gerekenler!

Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19, ne yazık ki herkesi etkilemeye devam ediyor. Değişik şekillerde yayıldığı gözlemlenen koronavirüs, bazı insanlarda çok daha hafif görülürken bazı insanlarda da çok ağır bir şekilde görülüyor. İnsanların dışında evcil hayvanlarda da Covid-19’un görüldüğü ortaya atılmış ve bu durum evcil hayvan sahiplerinin merak konusu olmuştu.

Geniş bir virüs ailesi olan koronavirüs insanlarda olduğu gibi kedi, köpeklerde ve birçok diğer hayvan türünde de enfeksiyonlara sebep olmaktadır. Eğer sizde koronavirüsün hayvanları enfekte ettiğini duyduysanız ve evcil hayvanınızın koronavirüse yakalanıp yakalanmayacağını ya da yakalandıysa virüsün size geçip geçmeyeceğini merak ediyorsanız doğru adrestesiniz.

Evcil hayvanlar Covid-19 olabilir mi? Evcil hayvanlar Covid-19 bulaştırır mı? Kediler Covid olabilir mi? Köpekler Covid olabilir mi? gibi daha pek çok sorunun yanıtı bu yazımızda. Okumaya devam edin ve soruların cevabını öğrenin!

İçindekiler

Öncelikle şunun ayrımına varmak gerekiyor: Koronavirüsler tarihte birçok farklı türde birçok farklı hastalığa sebep olmuş oldukça eski bir virüs ailesidir. Bu virüs ailesinin içinde birçok farklı tür ve bu türlerin içinde de birçok alt-tür bulunmaktadır. Covid-19 pandemisine sebep olan koronavirüs, coronaviridae ailesinde betakoronavirüs alt ailesine mensup olan SARS-CoV-2 virüsüdür. Kedi ve köpeklerde görülen koronavirüs enfeksiyonu ise koronaviridae ailesinde alfakoronavirüs alt ailesine mensup olan felin koronavirüs ve kanin koronavirüstür. Yani kediler ile köpeklerin koronavirüs enfeksiyonları ile insanların yaşadığı enfeksiyonların sebebi farklı virüslerdir. Yapılan çalışmalarda çok nadir durumlarda SARS-CoV-2 ile enfekte insanlarla beraber yaşayan birkaç kedinin sekretlerinde virüse rastlanmasına rağmen bu kedilerde herhangi bir klinik belirti görülmemiştir.

Covid-19’a yakalanan evcil hayvanların çoğunda hafif semptomlar görülürken, bazılarında ise hiçbir belirti görülmez. Bu nedenle de belirtmeliyiz ki evcil hayvanların koronavirüsü yayma olasılığı, özellikle insanlara göre, çok daha düşük risklidir.

Yapılan bir araştırmaya göre; birkaç kedinin koronavirüse yakalanan insanlarla temasa geçtikten sonra Covid-19 testinin pozitif çıktığı görülmüştür. Özellikle ilk yapılan araştırmalarda, kedilerin koronavirüse yakalanma risklerinin en yüksek hayvanlar olduğu, Covid-19 semptomlarını gösterdiği ve diğer kedilere de geçirme olasılıklarının olduğu söylenmiştir. Ancak daha sonrasında yapılan bir çalışmalara göre kedilerin Covid-19 ile enfekte olabileceği ancak hafif semptomlar göstererek veya hiç semptom göstermeyerek virüsü atlattıkları görülmüştür.

Aynı kediler gibi köpeklerin de enfekte olduğuna dair bir takım sonuçlar ortaya çıkmıştır. Uzmanlar köpeklerin de koronavirüse yakalanmasının sebebini, çevresindeki insanlarla yakın temas kurmasından dolayı olduğunu söylüyor.

Gelinciklerin koronavirüse yakalanabileceği ve yakalanırsa diğer gelinciklere de geçirebileceği söyleniyor. Ancak kümes hayvanlarının risk altında olmadığını belirtmeliyiz.

Evcil hayvanların Covid-19’u insanlara yayabileceğine ya da bir enfeksiyon kaynağı olabileceğine dair herhangi bir kanıt olmadığını gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz.

Evcil hayvanınız hastaysa ve onun için endişeleniyorsanız, daha yaygın olan seçeneği yani veteriner hekiminiz ile konuşmanızı tavsiye ediyoruz. Veteriner hekiminiz sorularınızı ve endişelerinizi en iyi şekilde dinleyecek ve yardımcı olacak, aynı zamanda dostunuzun uygun bir şekilde kontrolünü yapacaktır.

Evinizdeki aile üyelerinde koronavirüs semptomları yoksa, herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur. Sadece evcil hayvanlarınızla yürüyüşe çıkabilir, besleyebilir ve oyun oynayabilirsiniz. Yani her zaman yaptığınız rutin şeyleri yapmanızda bir sakınca yok.

Öte yandan virüsün evdeki tezgahlarda ya da kapı kollarında yayılma olasılıklarının daha yüksek olduğu ve evcil hayvanların tüylerinin mikropları emdiği ve yakaladığı düşünülüyor. Evcil hayvanınızın tüylerine dokunmanızın bir sorun yaratmayacağını ancak yine de tüm hayvanlarda sizi hasta edebilecek diğer mikropların bulunduğunu belirtelim. Bu noktada dikkat etmeniz gereken şey hijyendir. Hem hijyen, koronavirüsün yayılma riskini daha da azaltacaktır.

Eğer koronavirüs semptomlarınız varsa, evde yaşayan diğer aile üyelerinden ayrı bir odada kalmanız gerekiyor. Evet, buna evcil hayvanınız da dahil. Eğer evinizde tek yaşıyorsanız, evcil hayvanınızı beslemeden ya da herhangi bir temas kurmadan önce ve sonra ellerinizi mutlaka yıkayın. Üstelik maske takmayı ihmal etmeyin. Ayrıca onlara sarılmayın, öpmeyin ve okşamayın, onların da sizi yalamasına ve sevmesine izin vermeyin.

Eğer semptomlardan sonra bir hafta geçtiyse, belirtileriniz kaybolduysa, ilaç kullanmanıza gerek kalmadıysa ve artık iyiyseniz onlarla sarılıp koklaşabilirsiniz. 🙂

Evcil hayvanınızın gösterdiği semptomlar sonrasında Covid-19 testi pozitif çıkarsa ve veterinere ya da tıbbi bakıma ihtiyaçları yoksa, kedinizi ya da köpeğinizi evinizde tutabilirsiniz. Ancak evcil hayvanlara veya herhangi bir hayvana asla maske takmamanız gerektiğinin altını çizelim.

Evinizde yaşayan diğer insanlardan veya hayvanlardan uzak durması gerektiği için, onlara ayrı bir oda ayarlayın. Kendilerine ait bölgeleri temizlerken de eldiven ve maske takmayı unutmayın. Mama ve su kaplarını, oyuncaklarını, yataklarını ve diğer eşyalarını sürekli olarak temizleyin ve dezenfekte etmeye özen gösterin. Ve bunları yaptıktan sonra ellerinizi yıkmayı da unutmayın.

Ayrıca düzenli olarak veteriner hekiminiz ile irtibat halinde olun ve dostunuzun durumunu, özellikle de kötüye giderse, bildirin. Bunun yanı sıra dostunuz iyi görünse bile, veteriner ya da sağlık çalışanının izolasyonun sona erdiğini söyleyene dek onu halka açık yerlere götürmeyin. Buna ek olarak evcil hayvanınız en az 72 saat bir semptom göstermemişse ya da pozitif testinin sonucundan bu yana 14 gün geçmemişse, Covid-19 test sonuçları negatife dönmemişse yine aynı işlemi yapmalısınız.